Wspólna modlitwa w kościele na gnieźnieńskim cmentarzu św. Piotra, gdzie spoczywają polegli powstańcy wielkopolscy zgromadziła kombatantów, przedstawicieli lokalnych władz, parlamentarzystów, poczty sztandarowe oraz młodzież gnieźnieńskich szkół. Eucharystii przewodniczył proboszcz i kustosz katedry ks. kan. Jan Kasprowicz. W homilii, przypominając krótko pierwsze dni powstańczego zrywu podkreślił, że dokładnie 98 lat temu, 28 grudnia 1918 r. Gniezno stało się wolne.

„Gnieźnieńscy powstańcy opanowali koszary, pocztę i dworzec kolejowy. W nocy zburzono pomniki przypominające o niewoli pruskiej. Rozbrojeni żołnierze pruscy wyjechali 29 grudnia. Gniezno stało się wolne. Był to impuls do walk w całym regionie” – mówił proboszcz gnieźnieńskiej katedry.

Przypominając dalej nazwiska niektórych bohaterów kapłan podkreślił, że w każdym pokoleniu, na każdego czekają wyzwania, które winien podejmować. Są one związane zarówno z życiem osobistym i zawodowym, jak i życiem naszej Ojczyzny, co należy szczególnie uświadamiać i pokazywać młodzieży.

„Nasze dzisiejsze spotkanie tak właśnie traktujemy. To nasz obywatelski obowiązek, ale także świadectwo wobec młodego pokolenia” – dodał.

Po Mszy św. przy pomniku powstańców wielkopolskich odbyły się uroczystości patriotyczne. Wokół obelisku znajduje się ponad pięćdziesiąt kwater poległych powstańców. Na tym gnieźnieńskim Akropolu Bohaterów, wśród podkomendnych, spoczęły przed trzema laty szczątki kpt. Pawła Cymsa, sprowadzone z Bystrej, gdzie przeniósł się pod koniec życia i gdzie został pochowany.

Gdy wybuchło powstanie wielkopolskie, Paweł Cyms był jednym z dowodzących wyzwalaniem Gniezna. Oddziały pod jego komendą zajęły następnie Trzemeszno, Mogilno i Strzelno oraz Kruszwicę. Cyms dowodził też wyzwalaniem Inowrocławia. Wbrew zakazowi kontynuowania walki wydanemu przez NRL nie zaprzestał walki i podjął zwycięski szturm na miasto. Był także głównym autorem działań powstańczych, w wyniku których zdobyto tereny zachodnich Kujaw. Dzięki jego staraniom w Inowrocławiu powstały dwa bataliony piechoty, które później przekształciły się w 1. i 2. pułk grenadierów kujawskich. Zostały utworzone także batalion zapasowy i pluton artylerii. W 1920 r. został awansowany do stopnia kapitana.

W ramach rocznicowych obchodów odbyła się także uroczysta sesja Rady Miasta z udziałem Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka. Metropolita gnieźnieński wszedł także w skład Komitetu Honorowego Setnej Rocznicy Niepodległości Polski i Wybuchu Powstania Wielkopolskiego, który dziś został w Gnieźnie oficjalnie powołany.

bgk / Gniezno